Khám phá Đền Dâu nổi tiếng linh thiêng xứ Ninh Bình trong ngày đầu năm mới

Đền Dâu thuộc địa phận phường Nam Sơn, thành phố Tam Điệp, nằm cách Ninh Bình khoảng 15km về phía Nam. Đền có tên chữ là “Tang Dã Linh Từ” (Đền thiêng nương Dâu). Một chốn tâm linh rất linh thiêng gắn liền với sự tích ly kì.

Đền thờ Thánh Mẫu Liễu Hạnh, một vị thần được dân tôn thờ là vị thánh trong “tứ bất tử” của tín ngưỡng Việt Nam, người đã hoá thân vào người con gái dạy nhân dân địa phương cách trồng dâu nuôi tằm và giúp nghĩa quân Tây Sơn đánh giặc ngoại xâm.

Tại di tích còn gắn với những sự kiện lịch sử được truyền lại như: Chúa Trịnh Tùng phò tá vua Lê thống lĩnh ba quân vượt đèo Ba Dội để đánh ra Đông Kinh (Hà Nội) có qua và nghỉ lai Đền Dâu (năm 1592) hay vào năm 1788 khi hoàng đế Quang Trung tập kết hơn 10 vạn quân ở Tam Điệp có dựng hành cung ngay tại Đền Dâu.

Cũng tại nơi đây vào tháng 9 năm 1952 diễn ra Đại hội chi bộ xã Yên Sơn lần thứ III (Bao gồm xã Yên Bình, xã Yên Sơn, xã Quang Sơn và một phần phường Tây Sơn ngày nay), đề ra biện pháp lãnh đạo nhân dân trong xã chống phá kế hoạch càn quét của thực dân Pháp xâm lược vào địa phương.

Đền Dâu toạ lạc trên một thế phong thuỷ đẹp, đền nằm trên một khu đất cao quay hướng đông nam, phía trước đền có núi Hồng Ngọc làm án, phía sau có núi Chong Đèn làm hậu chẩm, bên trái có núi Ngang (Hoành Sơn) làm Thanh Long, bên phải đền có núi Béo làm Bạch Hổ.

Đền Dâu gồm 3 cung: Đệ Tam, Đệ Nhất và Đệ Nhị. Kiến trúc đền Dâu tương đối bề thế. Khi bắt đầu vào, chúng ta sẽ vào cung Đệ Tam trước. Cung được trang trí với 4 hàng cột gỗ lim, kê trên các chân tảng đá cổ bồng cao 40cm, chạm khắc hoa văn cây lá. Có tổng cộng 16 cột gồm 8 cột quân và 8 cột cái. Tất cả đều được làm bằng gỗ lim sơn son thếp vàng.

Sau cung Đệ Tam là tới cung Đệ Nhị thờ Hội đồng tứ phủ (Thiên phủ, Nhạc phủ, Địa phủ và Thoải phủ). Cung này có đến 12 cột đá xanh, hình vuông nguyên khối cao từ 1,8 đến 2m mỗi chiều 0,2m x 0,2. Trên cột đền Dâu Ninh Bình có ghi các câu đối tán dương công đức của Thánh Mẫu và sự tích Hoàng đế Quang Trung bái kiến đền, được Mẫu Liễu trợ giúp đánh giặc. Bên phải của toà Đệ Nhị có ban thờ Cô chín, ông Hoàng Bảy và Cậu bé, bên trái có ban thờ Chầu đệ Tứ, ông Hoàng Mười, Quan Hoàng và Hội đồng nhà Trần. Đi thêm chút nữa, dừng chân tại cung đệ nhất (Cung cấm) là phần chuôi vồ nối liền với cung đệ nhị phía trước có bức đại tự “Thượng Liệt Từ” (Nơi thờ cao nhất) nơi đây đặt tượng thờ Tam toà Thánh Mẫu trong một long khám lớn sơn son thếp vàng kích thước 2m x 2m x 1,8m. Pho tượng giữa là Mẫu đệ Nhất Thượng Thiên (Quỳnh Hoa công chúa – Liễu Hạnh, bằng đồng cao 0,9m; pho tượng bên trái là Mẫu đệ Nhị Thượng Ngàn (Tiên nữ Quế Hoa) bằng gỗ cao 0,9m; pho tượng bên phải là Mẫu Tam Thoải (Tiên nữ Ngọc Hoa) bằng gỗ cao 0,6m.

Lễ hội đền Dâu ở Ninh Bình diễn ra vào ngày 15 tháng giêng âm lịch hàng năm. Tương truyền đó là ngày hội đặt hom dâu và cũng là ngày mừng vua Quang Trung chiến thắng khải hoàn, kéo dài cho đến hết ngày 3-3 Âm lịch (Ngày kỵ của mẫu Liễu), ở địa phương còn lưu truyền câu ca dao:

"Dù ai đi đâu về đâu

Nguyên tiêu lễ hội đền Dâu thì về

Dù ai bận rộn trăm bề

Nguyên Tiêu lễ hội thì về đền Dâu".

Đây là ngôi đền rất linh thiêng ở Ninh Bình. Nếu có cơ hội, bạn nhớ ghé qua đây, cầu những điều tốt lành, bình an cho mình và gia đình trong năm mới nhé!

Bạn có thể xem thêm thông tin về đặc sản, du lịch, văn hóa Việt Nam tại Dacsan.com. Chúng tôi luôn cố gắng góp phần gìn giữ tinh hoa đất Việt.

Dacsan.com - Tặng quà đặc sản, trao vạn tinh hoa

Hotline: 0901 486 486.